The Art of Repetition and Parallelism in poetry, especially Vietnamese poetry:
Sau khi ho.a bai tho cua Huyen Chi để đem my~ thuật repetition vào toàn bài thơ cuả bà -- một hình thức vinh danh tài năng cuả bà, thì NN phải xa'c nha^.n HC không phải la Han Mac Tu. Tuy hai đọan đầu cua bai tho HC quá xuất sắc về repetition, HC khác HMT. HMT chỉ thỉnh thoảng dùng repetition, vài câu mà thôi, là tuyệt tác. Ông đem sự́́ rướm máu cuả chính mình vào thơ để cho đi, nhưng không bị trĩu nặng vì cáí ngã, ông thổn thức vạch trần cái ngã. Ông bóc vỏ chính sự đau đớn cuả mình để cho đời. Như con tằm nhả tơ. Thơ cuả HMT hoàn toàn originality, đọc lên như lời nói, đôi khi trần truồng trong cảm xúc, mà lại là tuyệt đỉnh lãng mạn cuả thi ca.
Repetition -- láy chữ -- hình nhu chua bao gio được dùng cho toàn baì thơ ngoại trừ Nguyen Bính. NHờ chi N tìm dùm và post bai thơ noi về đám tang cuả người con gái được thi nhân yêu: Nguyen Binh nhắc đi nhắc lại chữ trắng."
Có muốn cũng không thể hoạ thơ cua nhũng thi bá như Nguyen Bính, HMT, Luu Trong Lu, Doan Van Cu, Nguyen Nhuoc Phap, Bich Khe, Tham Tam, etc. Cũng như không thể hoạ hai đọan đầu trong bài thơ cuả HC: vì hoạ có thể làm hỏng đi tuyêt tác cuả thi nhân. Các đoạn sau, HC không dùng mỹ thuật repetition. Cho nên NN mới họa để đem Repetition vào toàn bài mà thôi. Ngoài Repetition, còn có Parallelism trong bài họa.
Trong trường hợp HMT, NN chỉ có thể cảm tác bằng cách trićh dẫn. Nuôi con bằng thi ca VN, mẹ NN không đem tuổi thơ cuả NN vào thế giới HMT, có lẽ vì sự rướm máu cuả thi nhân. Maĩ đến khi khôn lớn và già đ̣i ở Mỹ, NN mới cảm nhận được thơ HMT là một sự cho đi tim óc và nỗi đau cuả chàng, mà không hề vướng bận bởi cái ngã. Thơ HMT hoàn toàn vắng bóng sự đề cao cái tôi.
Sau đây là cảm tác cuả NN về nghệ thuật "Láy Chữ" cua HMT từ bai "thôn Vỹ Da." NN dùng chữ trắng" mà Nguyen Binh đã dùng:
"Mơ khách đường xa, khách đường xa..."
Trái tim trinh trắng tìm không ra?
Trắng như màu trắng ngày mưa tuyết
Trắng tựa khăn tang, buổi tịch tà.
DNN Jan 2019
Wendynicolenn Duong is with Ngoc Minh Nguyen and 2 others.
20 hrs
Hoa cam tac bai tho cua Huyen Chi, chi N post:
Doc bai tho cua Huyen Chi, tien boi cua thi ca VN tu 1954. truoc khi NN ra doi, thay tac gia xu? du.ng ca'ch nhac chu~ (repetition) qua tuyet voi. Repetion la mot hinh thuc rhetoric, figure of speech trong thi van sa'ng tao, rat it thi si la`m de tro thanh tuyet tac. Huyen Chi du`ng repetition qua dep, trong va`i doan dau, nhung sau do tac gia cham dut khong tiep tuc nghe thuat nay o nhung doan sau. NN cam tac du`ng y' tho cua Huyen Chi de hoa lai, TIEP TUC my~ thuat REPETITION, nghe thuat nha'c chu~. Cac ban yeu tho VN va hie^?u am van dieu cua thi ca, xin do.c thu?. (khi du`ng my~ thuat REPETITION, nn du`ng luon am dieu cua tho Duo`ng cho mot vai cau.
...
---
Vỡ một tiếng cười hoe nước mắt, Nắng hè rung nắng, nắng hè ơi! Căm căm phượng đỏ bầm da thịt; Nức nở mùa ve nức nở cười!
Tay bút cuồng lên, thơ nhạt lắm! Sầu ngâm mắt lạnh, sầu chơi vơi! Nắng Hạ quay tròn như ảo ảnh, Những bàn tay nhỏ biệt tay rồi.
Đêm qua đốt lửa nghe trời chuyển, Mưa gió theo về lưả cũng nguôi, Hàng xóm có người ngâm khúc hát: - Khúc nào cho ấm được lòng tôi
Nắng muà ve ấy, nắng đầy hương, Phượng đỏ triền miên mie^n sắc hường, Có những bàn tay thơ dại nắm, Tay nào nắm vội, tay na`o vương!
Rồi loạn mùa hoa, phượng xác cành, Lửa về thiêu phượng, đỏ ngày xanh. Đàn ve im giọng, rồi ve khóc, Gió lồng lộng gió, canh tàn canh
Rồi một mùa ve, hai mùa ve… Phượng hồng, hay phượng để tang hè? Tim tôi câm nín vì tim vỡ, sắc cuả hoa rơ`i, sắc đỏ hoe
Nắng đã va`ng chưa, nắng ấm ơi! Chiều nay nắng lịm trên bờ môi. Lòng tôi chôn xác nghìn hoa phượng, mắt khóc nghìn thu, mắt lạnh rồi!
Thơ Huyền Chi - Tập thơ Cởi Mở 1954
NN cảm tác 2019
No comments:
Post a Comment